วิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษากระบวนการยุติธรรมชุมชนของตำบลกาญจนา อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ เพื่อส่งเสริมกระบวนการจัดการระบบยุติธรรมชุมชนตำบลกาญจนา อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่
เพื่อนำเสนอระบบการจัดการความยุติธรรมชุมชนของตำบลกาญจนา อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่
การวิจัยครั้งนี้ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) มีการเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยวิธีการสัมภาษณ์เชิงลึก จำนวน 13 รูป
ผลการวิจัยพบว่า ระบบยุติธรรมชุมชน เมื่อมีเรื่องราวข้อขัดแย้งเกิดขึ้นก็จะแจ้งให้กับกำนันผู้ใหญ่บ้าน คณะกรรมการหมู่บ้าน รวมทั้งศูนย์ยุติธรรมชุมชน หรือเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องเช่นเจ้าหน้าที่ตำรวจเป็นต้น มีวิธีการดำเนินการโดยเรียกทั้งสองฝ่ายเข้ามาพบปะพูดคุยกันโดยใช้สถานที่ของบ้านกำนัน หรือผู้ใหญ่บ้าน หรือศาลาหมู่บ้าน หรือวัด เป็นที่ตกลงเจรจากัน ส่วนใหญ่ผลของการเจรจาก็ตกลงกันได้ในหมู่บ้านและตำบล
เพราะประชาชนส่วนใหญ่ในหมู่บ้านหรือชุมชนตำบลกาญจนา เป็นเครือญาติรู้จักคุ้นเคยใกล้ชิดสนิทสนมซึ่งกันและกัน รู้จักกันเป็นคนส่วนใหญ่ กำนัน ผู้ใหญ่บ้านเป็นผู้มีหน้าที่ในการเจรจาตกลงไกล่เกลี่ยข้อพิพาทของชาวบ้าน
จนในที่สุดก็จะสามารถตกลงกันได้นำมาซึ่งความสบายใจกันทั้งสองฝ่ายและอยู่ร่วมกันในสังคมของตำบลกาญจนาอย่างสงบสุข
การส่งเสริมกระบวนการจัดการระบบยุติธรรมชุมชนตำบลกาญจนา เกิดขึ้นโดยมีการร่วมมือของผู้นำชุมชน ข้าราชการในพื้นที่ คณะกรรมการหมู่บ้าน สมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบล ผู้นำองค์กรหรือกลุ่มอาชีพ ตำรวจชุมชนประจำตำบล เจ้าหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ได้ทำการส่งเสริมกระบวนการจัดการยุติธรรมชุมชนให้เกิดขึ้นเพื่อเป็นประโยชน์แก่ประชาชน
การนำเสนอระบบการจัดการความยุติธรรมชุมชนของตำบลกาญจนา ประชาชนในพื้นที่ได้รับความสะดวกจากผู้นำชุมชนประกอบไปด้วยกำนันผู้ใหญ่บ้าน ผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น คือ องค์การบริหารส่วนตำบลกาญจนา ในการร้องทุกข์ที่ตนเองเดือดร้อนอันเกิดจากการไม่ได้ขรับความยุติธรรมในชุมชน
ทั้งเป็นทางการและไม่เป็นทางการ การอำนวยความสะดวกทางราชการจากหน่วยงานของรัฐ คือกระทรวงยุติธรรม
ได้ตั้งศูนย์ยุติธรรมชุมชนขึ้นเพื่ออำนวยความสะดวกการต่าง ๆ ให้กับประชาชนในพื้นที่ เพื่อให้ประชาชนได้มีความสุขสันติภาพในการดำรงชีวิต
